Không phải mọi khoản thu nhập bạn nhận được đều phải nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Có những khoản được miễn hoàn toàn, nhưng cũng có loại thu nhập bắt buộc phải kê khai và nộp thuế theo quy định pháp luật. Việc hiểu rõ thu nhập nào cần đóng thuế là điều cực kỳ quan trọng.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm thu nhập chịu thuế và cập nhật mới nhất các khoản thu nhập chịu thuế và được miễn thuế TNCN theo quy định mới nhất năm 2025.
Các loại thu nhập phải nộp thu nhập cá nhân 2025
Theo quy định tại Điều 3, Luật Thuế Thu nhập cá nhân 2007 và Điều 1 của Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi 2012, những cá nhân có thu nhập từ các nguồn dưới đây sẽ phải kê khai và nộp thuế (nếu vượt mức miễn trừ).
- Thu nhập từ tiền lương, tiền công
Đây là nguồn thu nhập phổ biến nhất – dành cho người làm công ăn lương, có hợp đồng lao động toàn thời gian. Thu nhập này bao gồm lương cơ bản, thưởng, phụ cấp (trừ khoản miễn thuế), làm thêm giờ, hoa hồng…
Ví dụ, bạn làm văn phòng, nhận 15 triệu/tháng (đã bao gồm lương và thưởng). Nếu không có người phụ thuộc nào và không có khoản giảm trừ khác thì bạn có nghĩa vụ phải nộp thuế rồi.
- Thu nhập từ kinh doanh, làm nghề tự do
Nếu bạn bán hàng online, chạy quảng cáo, viết content, freelance thiết kế hay làm YouTube, TikTok, affiliate… thì đều được xếp vào nhóm này.
Nếu tổng thu nhập trong năm từ hoạt động này trên 100 triệu đồng, bạn sẽ cần kê khai và nộp thuế theo tỷ lệ cố định.
- Thu nhập từ đầu tư vốn
Bạn có cho ai vay tiền lấy lãi? Hay đầu tư vào công ty, nhận cổ tức? Đây chính là thu nhập từ đầu tư vốn. Thu nhập này bao gồm: lãi từ góp vốn vào công ty; lợi tức (cổ tức) từ cổ phần/cổ phiếu; lãi vay từ cho cá nhân/doanh nghiệp mượn tiền,…
10 khoản thu nhập chịu thuế theo luật pháp hiện hành
- Thu nhập từ chuyển nhượng vốn
Nếu bạn bán cổ phiếu, cổ phần hay phần vốn góp và có lời, thì phần lời đó cũng bị tính thuế.cBạn mua cổ phiếu giá 50 triệu, bán được 70 triệu → phần chênh lệch 20 triệu là thu nhập chịu thuế.
- Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản
Bán nhà, bán đất hay chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất đều nằm trong diện này. Thuế tính theo 2% trên giá chuyển nhượng hoặc giá trị hợp đồng công chứng.
- Thu nhập từ trúng thưởng
Nếu bạn trúng xổ số, gameshow, chương trình khuyến mãi… thì bạn sẽ bị tính thuế nếu giá trị phần thưởng cao. Trúng thưởng xe máy, điện thoại, tiền mặt từ cuộc thi có giá trị lớn đều phải nộp thuế.
- Thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại
Bạn viết sách, sáng tác nhạc, tạo phần mềm rồi bán bản quyền – đó là thu nhập từ bản quyền. Ngoài ra, nếu bạn nhượng quyền mở quán cà phê, cửa hàng thương hiệu… cũng nằm trong nhóm này.
- Thu nhập từ thừa kế, quà tặng
Khi bạn nhận bất động sản, xe, tiền, cổ phiếu từ người khác dưới dạng thừa kế hay quà tặng thì phần đó cũng có thể bị tính thuế, mức thuế tùy giá trị và mối quan hệ giữa bạn và người tặng.
Những thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân
Không phải tất cả thu nhập bạn nhận được đều phải nộp thuế. Dưới đây là những khoản thu nhập được miễn thuế, tức là bạn không cần kê khai hay nộp thuế – chỉ cần đảm bảo đáp ứng đúng điều kiện theo quy định tại Điều 4, Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007.
- Tiền lương, tiền công dưới mức giảm trừ gia cảnh
Nếu bạn là người độc thân, thu nhập mỗi tháng dưới 11 triệu đồng thì không cần đóng thuế. Nếu có người phụ thuộc (cha mẹ, con cái), mức này sẽ cao hơn nhờ được giảm trừ thêm 4.4 triệu/người/tháng.
- Phụ cấp, trợ cấp được miễn thuế theo luật
Một số khoản trợ cấp/phụ cấp được miễn thuế gồm:
- Trợ cấp thai sản, tai nạn lao động
- Trợ cấp thôi việc, mất việc làm
- Trợ cấp dành cho lực lượng vũ trang
- Phụ cấp độc hại, nguy hiểm, khu vực…
- Tiền thưởng, học bổng từ ngân sách nhà nước hoặc tổ chức hợp pháp
Học bổng cho học sinh, sinh viên từ ngân sách hoặc tổ chức được cấp phép. Thưởng quốc gia, quốc tế (giải thưởng khoa học, thể thao…) được nhà nước công nhận
Thu nhập lương dưới 11 triệu đồng/tháng được miễn thuế
- Tiền nhận từ bảo hiểm
Các khoản chi trả từ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm tai nạn, sức khỏe và tiền đền bù tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp… được miễn thuế.
Ví dụ, bạn nhận tiền từ bảo hiểm nhân thọ khi đáo hạn hợp đồng thì không phải kê khai thuế.
- Tiền từ quà tặng hoặc thừa kế giữa người trong gia đình
Nếu bạn nhận quà tặng hay thừa kế từ:
- Cha mẹ ruột hoặc nuôi
- Vợ/chồng
- Con ruột hoặc nuôi
- Anh/chị/em ruột
→ Sẽ được miễn thuế, dù giá trị tài sản lớn.
- Thu nhập từ kiều hối
Tiền từ người thân gửi về từ nước ngoài (thường là thông qua ngân hàng hoặc công ty chuyển tiền quốc tế) không bị đánh thuế TNCN. Việc nắm rõ các khoản thu nhập chịu thuế và miễn thuế là bước quan trọng giúp bạn kê khai đúng – đủ – không nộp thừa.
Thu nhập chịu thuế và thu nhập tính thuế
Thu nhập chịu thuế là toàn bộ các khoản thu nhập phải nộp thuế (đã được liệt kê ở trên), được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật. Thu nhập chịu thuế là cơ sở để xác định thu nhập tính thuế.
Thu nhập tính thuế bằng thu nhập chịu thuế trừ đi các khoản đóng góp BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với một số ngành, nghề phải tham gia bảo hiểm bắt buộc, quỹ hưu trí tự nguyện, các khoản giảm trừ. Khi áp thu nhập tính thuế vào biểu thuế sẽ tính được số thuế cần phải nộp.
Bảng tổng hợp các khoản thu nhập cần tính thuế, được giảm trừ, miễn thuế theo quy định
| Các khoản thu nhập | Các khoản thu nhập được miễn thuế | Các khoản giảm trừ gia cảnh |
| Thu nhập từ kinh doanh .
Thu nhập từ tiền lương, tiền công Thu nhập từ đầu tư vốn Thu nhập từ chuyển nhượng vốn Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản …. Thu nhập từ trúng thưởng . Thu nhập từ bản quyền .
Thu nhập từ nhượng quyền thương mại
Thu nhập từ nhận thừa kế là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng Thu nhập từ nhận quà tặng là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng |
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa vợ, chồng, cha mẹ đẻ/nuôi và con đẻ/nuôi, cha mẹ chồng/vợ và con dâu/rể, ông bà nội/ngoại và cháu nội/ngoại, anh chị em ruột.
Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, đất ở duy nhất Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất được Nhà nước giao. Thu nhập từ thừa kế, quà tặng là bất động sản giữa các mối quan hệ gia đình gần gũi. Thu nhập từ sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy sản chưa qua chế biến. Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp được Nhà nước giao cho sản xuất. Thu nhập từ lãi tiền gửi, lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Kiều hối. Phần tiền lương làm thêm giờ, làm đêm cao hơn quy định. Tiền lương hưu từ Quỹ bảo hiểm xã hội và quỹ hưu trí tự nguyện. Thu nhập từ học bổng. Thu nhập từ bồi thường bảo hiểm, tai nạn lao động, bồi thường nhà nước và các khoản bồi thường khác theo luật Thu nhập từ quỹ từ thiện được nhà nước cho phép Thu nhập từ viện trợ nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo được phê duyệt |
Đối với người nộp thuế: Mức giảm trừ gia cảnh là 11 triệu đồng/tháng, 132 triệu đồng/năm.
Đối với người phụ thuộc: Mức giảm trừ gia cảnh là 4,4 triệu đồng/người/tháng. Các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện theo hướng dẫn tại Khoản 2 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC. Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học theo hướng dẫn tại Khoản 3 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC. |
Nếu cảm thấy rối với các công thức hay biểu thuế, bạn hoàn toàn có thể dùng công cụ như TaxFit để hỗ trợ tính toán và kê khai tự động, tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo chính xác. Chủ động kê khai đúng hạn sẽ giúp bạn yên tâm hơn và tránh các rắc rối pháp lý về sau.
